تراضی زوجین سرپرست
شرط سوم که برای زوجین متقاضی سرپرستی در نظر گرفته شده است، توافق و تراضی مشترک زوجین است. بنابراین چنانچه یکی از زوجین با امر سرپرستی یا فرزند خواندگی مخالفت داشته باشند یا رضایت خود را بطور کتبی در دادگاه اعلام نکند، تقاضای سرپرستی پذیرفته نخواهد شد. در لایحه قانون حمایت 92، در بند ج ماده 5، سرپرستی طفل بدون سرپرست برای ن مجرد بالای 30 سال پیش بینی شده است. که در این خصوص تقاضانامه از طرف فرد متفاضی تقدیم می شود. اما اگر متقاضیان زن و شوهر باشند، تقاضانامه باید به امضای مشترک آنها باشد و توافق و تراضی مشترک در این لایحه چنان ضروری است که صریحاً در تبصره 5 ماده 5 مقرر شده است.
4- گذشت 5 سال از تاریخ ازدواج متقاضیان
شرط دیگر این است که پس از گذشت 5 سال از تاریخ ازدواج، زوجین صاحب فرزندی نشده باشند( بند الف ماده 3 قانون حمایت از کودکان بی سرپرست و بند الف ماده 5 قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بد سرپرست) البته اگر زوجین یا یکی از آنها عقیم باشند و نتوانند صاحب فرزندی شوند، برابر تبصره 2 ماده 3 قانون حمایت 1353 و تبصره 1 ماده 5 لایحه قانون حمایت 92، از شرط سپری شدن 5 سال از نکاح معاف خواهند شد. با ملاحظه در شرط مذکور و استثنای آن می توان پی برد که قانونگذار ما در نظر داشته است که سرپرستی طفل را به زن و شوهری بسپارد که صاحب فرزندی نمی شوند، تا از این طریق اطمینان حاصل شود که زوجین تمام تلاش خود را در جهت تامین آسایش و رفاه طفل به کار می برند.
نکته مهم آن است که به موجب بند ب ماده 5 لایحه قانون حمایت92، زن وشوهر دارای فرزند نیز در صورتیکه سن یکی از آنها کمتر از 30 سال نباشد می توانند سرپرستی کودک بدون سرپرست را بر عهده بگیرند. در این خصوص باید گفت در صورت وجود فرزند دیگر برای زوجین، احتمال اینکه طفل در معرض تبعیض یا قیاس با فرزند خود سرپرست قرار بگیرید زیاد است، این امر می تواند از جهت روانی، آثار نامطلوبی روی طفل داشته باشد.
5- شرط سن برای متقاضیان
به موجب بند ب ماده 3 قانون حمایت 53 و بند الف و ب ماده 5 لایحه قانون حمایت 92 لااقل یکی از زوجین متقاضی سرپرستی باید به سن 30 سال رسیده باشند.
6- عدم محکومیت جزایی موثر
شرط دیگر سرپرستی این است که متقاضیان سرپرستی نباید دارای محکومیت کیفری موثر باشند. بند ج ماده 3 قانون حمایت 53، در این خصوص بیان می دارد: (( هیچ یک از زوجین دارای محکومیت های جزایی موثر، به علت ارتکاب جرایم عمدی نباشند.))[1] وضع این شرط از سوی قانونگذار به این دلیل است که زوجین و سرپرستان ناهنجار و قانون شکن نمی توانند فرزندانی قانون مدار و هنجار به اجتماع تحویل دهند و به علت اشکالات روحی و داشتن حالت تجربی احتمال دارد در ارتکاب جرم، طفل مورد سوء استفاده قرار گیرد. لذا ارائه گواهی عدم محکومیت جزایی جهت صدور قرار سرپرستی اامی است. در لایحه جدید قانون حمایت در بند ب ماده 6 عدم محکومیت جزایی موثر با رعایت موارد مقرر در قانون مجازات اسلامی تصریح شده است.
7- اهلیت متقاضیان سرپرست
از دیگر شرایطی که قانونگذار برای متقاضی سرپرست مقرر نموده است عدم حجر درخواست کنندگان سرپرستی است که در بند ماده 3 قانون حمایت 53 و بند د ماده 6 لایحه قانون حمایت 92، بطور صریح بیان شده است که هیچ یک از زوجین محجور نباشند یعنی دارای اهلیت باشند. زوجین متقاضی سرپرستی باید اهلیت قانونی یعنی عاقل، بالغ و رشید باشند تا تکلیف سرپرستی به نحو شایسته و مطلوب انجام دهند و منافع مادی و معنوی طفل تحت سرپرستی تامین شود.[2] بنابراین پذیرش طفل به فرزند خواندگی، مستم آن است که شخص متقاضی سرپرستی بتواند در امور مالی و غیر مالی خود دخالت کند، پس متقاضی سرپرست نباید صغیر، مجنون، سفیه باشد چون اینگونه افراد طبق ماده 1207 قانون مدنی محجور بوده و از دخالت در امور مالی و غیر مالی خود ممنوع می باشند.
[1]منظور از محکومیت های موثر در قوانین جزایی عبارتند از : محکومیت به قطع یا نقص عضو، محکومیت به حد، محکومیت به مجازات حبس از 1 سال به بالا در جرایم عمدی، محکومیت به جزای نقدی به مبلغ 2 میلیون ریال.
[2] دکتر امامی، اسداله، مقاله فرزند خواندگی در حقوق فعلی ایران، ص 44.
لینک جزییات بیشتر و دانلود این پایان نامه:
درباره این سایت